Kur’an-ı Kerimdeki sıralamaya göre 40. suredir. Mesani kısmı, Üçüncü sureler grubunun ikinci suresidir. Mü’min Ğâfir sûresi Mekke’de inmiştir. 85 ayettir. “Ha-Mim” lerin ilk suresidir.
Ğâfir sûresi Konusu
Burada inen diğer sûreler gibi bu sûre de inanç konularına önem verir. Sûrenin en önem verdiği konu hemen hemen “hak ile bâtıl” ve “hidayet ile sapıklık” arasındaki savaştır. Bunun içindir ki, sûrenin havası sertlik ve şiddet ile dolu olarak gelmiştir. Bu hava, sanki yaralama ve çarpışmaların yapıldığı, sonra savaş dinip de azgınların düştüğü yerler aydınlanınca onların üst üste yığılmış kırıntılar haline geldiğinin görüldüğü korkunç bir savaş havasıdır.
Ğâfir sûresi İsmi
Bu sûreye Gâfir (bağışlayan) sûresi denilmesinin sebebi şudur: Yüce Allah, kendisinin güzel sıfatlarından olan bu sıfatı sûrenin başında zikretti: ” Allah günahı bağışlayan ve tevbeyi kabul edendir.” Yüce Allah, o mü’min kişinin hakka davetini anlatırken, mağfireti (bağışlamayı) tekrar zikretti: ” Ben ise sizi, o aziz ve çok bağışlayan Allah’a davet ediyorum”. Firavun ailesinden mü’min bir kişinin kıssası anlatıldığı için, bu sûreye ayrıca “Mü’min” sûresi de denilmiştir.
Ğâfir sûresi Geylani Tefsiri
Ey Hak tarafını arzulayan ve O’nun birliğine yönelen Muhammedi! Allah seni hedeflediğin şeyi elde etmeye ve arzuladığın şeye ulaşmaya muvaffak kılsın. Yapman gereken şudur: Allah’ın varlık fezasında kaybolmuş kullarını doğru yola ulaştırmak için katından indirdiği ayetlerini tam olarak anlamalı ve O’nun güzel isimlerine ve yüce sıfatlarına dağılan hallerine göre zatından sadır olan cemalî ve celalî tecellîlerinin ışıklarının üzerine vurduğu bütün heykellerde zâtî birliğinin sereyanının tam farkında olmalısın.
Allah’ın varlıkların her zerresindeki cemal ve celalini şüphe ve inkar, tereddüd ve büyüklenme lekesi olmaksızın basiret gözüyle ve ibret nazarıyla her halinde temaşa etmelisin. Böylece, telafi ve imtihan zamanı dolduğundan inanmalarının kendilerine fayda vermediği vakitte Allah’a ve birliğine inanmayan kaybetmişler zümresine dahil olmazsın. Söz konusu vakit, onların el-Meliku’l-Cabbar’a arz olundukları ve çeşitli zarar ü ziyanla ateşe sürüldükleri vakittir. Rabbimiz! Bize katından rahmet ver ve bizi ateş azabından koru. [Amin.)
Ğâfir sûresi Nüzul Sebebi
Ayetlerin nüzul sebebi ile ilgili rivayetler:
1- İbn Ebi Hatim’den rivayetle Ka’b ve Ebu’l-Aliye şöyle diyor: Bu âyet-i kerime yahudiler hakkında nazil oldu
2- Ebu’l-Aliye der ki: Bu âyet-i kerime onlar hakkında nazil oldu Çünkü onlar Deccâl’in kendilerinden çıkacağını ve onun sayesinde bütün yeryüzüne hakim olacaklarını iddia etmişlerdi İşte onların bu iddiaları üzerine Allah Tealâ Rasûlü’ne bu âyet-i kerimeleri indirerek Deccâl’in fitnesinden Allah’a sığınmasını emretti.
Bu rivayet âyet-i kerimenin medenî olduğuna delâlette açıktır.
Açıkça görüldüğü gibi bu ayet, her ne kadar öldükten sonra dirilmeyi inkâr eden Mekke müşrikleri veya Yahudiler hakkında nazil olmuşsa da, batıl ehli olan ve Allah’ın ayetleriyle mücadele eden herkesi kapsamına alır Ancak İbni Kesir, Ebu’l-Âliye’den gelen yukarıdaki rivayet hakkında şöyle demiştir: “Her ne kadar İbni Ebi Hatim tarafından rivayet edilmiş ise de bu, garip bir görüştür ve bu görüşte akla uzak bir zorlama vardır En sahih olan görüş, bu ayetin umumi olarak müşrikler ve kâfirler hakkında inmiş olmasıdır”
66- De ki: ‘Bana Rabbimden beyyineler geldiği vakit, ben o sizin Allah’tan başka yalvardıklarımıza ibadet etmekten katiyen nehyedildim de emrolundum ki müslim olayım o Rabb’ul âlemin’e!’
Cüveybir’in İbni Abbas (ra)’tan rivayet ettiğine göre:
“Velîd İbni Muğîre ve Şeybe İbni Rebîa Aleyhisselâm’a:
“Ya Muhammed, söylediklerinden dön, sana babalarının ve ecdadının dini üzerine olmak lâzım gelir” dediler Allahü Teâlâ, Mü’min: 40/66 ayetini indirdi.
Ğâfir sûresi Fazilet ve Sırları
Kim Mü’min sûresini okursa, ona salât (duâ) etmeyen ve onun için istiğfarda bulunmayan hiçbir nebî, sıddîk, şehîd ve mü’min rûhu kalmaz. (Hadîs-i şerîf-Envâr-üt-Tenzîl ve Esrâr-üt-Te’vîl)
Resulullah (ﷺ) buyurdu ki: “Her kim Müminun Suresini okumaya devam ederse, ölüm anında melekler, o kimseye cennetlerle onu müjdeler.”
Abdullah ibni Abbâs (Radıyallahü Anhüma)’dan rivayetle, Resulullah (ﷺ) buyurdu ki: “Bana on âyet indi ki, kim hakkını vererek (hükmünü yerine getirerek yaşayarak) onları okursa, Cennete girer: Bu, Müminun Suresinin ilk on ayetidir.”
MÜ’MİN Suresi yedi kere okuyan kimsenin istek ve hacetini Hak Teala reva kılar.
“Her şeyin bir özü vardır. Kur’ânın özü ise, “Hâ mîm”lerdir.” “Her kim Âyet-el kürsî ve Mü’min sûresini okursa, o gün içerisinde bütün fenalıklardan muhafaza olunur.”
“Her kim Mü’min sûresini (İleyhil masîr)e kadar ve Âyet-el kürsî’yi sabahleyin okursa, bu kimse bütün bela ve musibetlerden korunur. Akşam okursa, sabaha kadar bütün fenalıklardan muhafaza olunur.”
Peygamber efendimiz (ﷺ) bu surenin fazileti hakkında şöyle buyurmuştur: Her kim bu Mümin suresini “İleyhil masîr” âyetine kadar ve âyetel kürsî´yi´ sabahleyin okuyacak olursa akşam oluncaya kadar bunların sayesinde-korunmuş olur. Kim de bunları akşamleyin okursa sabahlayıncaya kadar bunların sayesinde korunmuş olur.
Abdullah b. Abbas´ın şöyle dediği rivayet edilmektedir: “Her şeyin bir özü vardır. Kur’an’ın özü de Hâ.Mim.lerdir.”Abdullah b. Mes´ud ise şöyle demiştir: “Ben (okurken) Hâ.mîm.lere geldiğim zaman kendimi, içinde süslendiğim gül bahçelerine düşmüş hissederim.
“Peygamber efendimiz (ﷺ) bir hadis-i şerifimle şöyle buyurmuştur: “Şayet düşman size geceleyin baskın yapacak olursa “Hâ.Mîm.” deyin. Onlar yardım göremez, (galip gelemez) Diğer bir rivayette ise:”Baskına uğradığınız zaman parolanız “Hâ.Mîm.” olsun. Düşmanınıza yardım olunmaz.” Duyurulmuştur.
Yorum Gönder