Günümüzde hızla yaygınlaşan ve kişinin kendisini diğer herkesten üstün olarak görmesi haline verilen isme narsizm denilir. Narsist kişilik bozukluğu olarak da öne çıkar. Bu duruma sahip kişiler çevresindeki insanlara önem vermezler.
Narsizm Nedir?
Aşırı derecede ukala olma ve kendini gerektiğinden fazla sevme durumuna narsizm denir. Belirli bir seviyeden sonra bu durum psikolojik rahatsızlığa dönüşebilir.
Narsist kimdir?
Narsist kişi çevresinde bulunan insanlar ile yeteri kadar empati kuramadıkları gibi onların duygu ve düşüncelerini önemsememeleri büyük bir sorun olarak nitelendirilebilir. Her insanda neredeyse narsist olabilir sadece aşırıya kaçıldığı durumlar tehlikeli bir hal alır.
Narsist insanların özellikleri nelerdir?
Narsistik kişiliği olan insanların en belirgin özelliklerinden biri, başarılı olmaya aşırı odaklanırken başarısızlığa karşı aşırı hassastırlar.
Herkesten biraz daha farklı, özel, üstün, önemli bir kişi olduklarını düşünürler.
Övüldüklerinde kendilerini çok iyi hissederken, eleştirildiklerinde rahatsız hissederler, incinirler, öfkelenirler.
Büyüklenmecilik ve değersizlik hisleri yan yanadır. Derinlerdeki değersizlik duygusunun farkında değillerdir, bu duyguya hiç bulaşmamak için sürekli olarak kendilerine ve çevrelerine ne kadar özel ve değerli olduklarını ispatlamaya çalışırlar. Kimsenin yapamadığı işleri yapmak isterler. Bu süreçler bilinçdışı gelişir, bunları yaptıklarını fark etmezler.
Bazı kişilerde ise büyüklenmeci yapı dışarıdan bakıldığında anlaşılmaz. Aşırı mütevazi, asla övünmeyen, övülmekten hoşlanmayan kişiler olarak görülürler. Mütevazılıklerini etrafa duyurmaktan keyif alırlar. Derinlemesine incelendiğinde içerden büyüklenmeci bir yapı çıkar, kendi iç dünyalarında ne kadar önemli bir kişi oldukları ile ilgili hayaller kurabilirler.
Yaptıkları işin en iyisini yapmak isterler, en iyi okul, en iyi iş peşinde koşarlar. En iyi eğitimleri almalı, en iyi iş yerine sahip olmalıdırlar.
Toplum içinde farklı formlarda görülebilirler. Mağdur ve mazlum duygulardan beslenen narsistik kişilere de rastlanmaktadır. En zorda olan, en kötü olayların onun başına geldiği, en hastalıklı, en kadersiz, en mutsuz olan kişilerdir. Bu kadar sıkıntıya iyi dayanıyor, yine de ayakta duruyor gibi duyguları karşıdaki kişiye hissettirirler ve bununla beslenirler.
‘Ben’li cümleleri sık sık kullanırlar. Onu fark eden ve anlayan birisine karşı ilgi hissederler ve dikkatlerini ona yönlendirirler. Elde ettikleri başarı sonrası iyilik halleri geçicidir. Bu yüzden hep yeni başarılar için çaba halindedirler.
Narsistik kişiler mutluluk için hep uzakta dururlar, karşıdan bakarlar mutluluğa. Yaşadıkları andan keyif alamadıklarından sürekli gelecek planları yaparlar. Bu planların hiçbir zaman sonu gelmez.
Toplumda çoğu başarılı insanlar narsistik kişilik özelliklerine sahip kişilerdir. Yöneticiler, liderler, bilim adamları, iş adamları bu kişilik özelliklerine sahiptirler.
Evli olanların genellikle eşleri ve çocukları ile sorunları vardır. Evli olmayanlar sevgilileri ile sık sık yakınlaşma ve ayrılma sorunları yaşarlar. İlişkileri mesafeli ve soğuktur, duygusallık yakalamak oldukça zordur.
Bu kişileri uzaktan tanıyanlar çoğunlukla hayranlık beslerler ve karizmatik bulurlar. Karşıdaki kişinin duygusunu iyi bir şekilde analiz ederler ancak bu duygulara karşı umursamaz olabilirler ve karşıdaki kişinin canını yakmak için kullanabilirler. Empati yeteneği zayıf olduğundan bu kişilerle yaşamak genellikle zordur; durmadan küçümseyen, alay eden ve eleştiren birinin karşısında değersiz hissetmek kaçınılmazdır.
Anlamsız ve sapkın cinsel eğilimler, pornografiyle ilgilenme, alkol alma, madde kullanımı, tehlikeli spor yapma, hızlı araba kullanma, işe güce daha çok yoğunlaşma, ideolojik gruplara karşı aşırı ilgi duyma gibi savunma mekanizmaları kullanabilirler.
Başarısızlığa, eleştiriye, terk edilmeye karşı olan hassasiyetleri sonucu ruhsal kırılmalar yaşarlar. Bu durumda vücutlarında psikosomatik hastalıklar dediğimiz tıbbi rahatsızlıklar görülür. Örn; baş ağrısı, sırt ağrısı, göğüs ağrısı, kalp ağrısı, mide ağrısı. Cinsel sorunlarla da sık sık karşılaşırlar. Örn; erken boşalma, sertleşme sorunları, başka kadınlara aşırı ilgi ve eşini aldatma olabilir. (Derin Psikolojik Danışmanlık Hizmetleri)
Narsistik kişilik neden gelişir?
0-6 yaş kritik dönemdir. Çocuk ailenin zihninde çizdiği şekle uymak zorunda bırakılmamalıdır. Evet her anne ve baba çocuğunun çok iyi şartlara sahip olacağı meslek ve hayatı yaşamasını ister. Lakin önemli olan çocuğun istidatının ne olduğunu gözlemleyerek bulmak gerekir. Bu süreç iyi değerlendirilmelidir. Çocuk anne babayı başarıları ile mutlu edecek bir makineye dönüştürülmemelidir. Narsist kişilik Anne ve babanın çocuğu yetiştirmesi ile alakalıdır.
Çocuğun kendi becerilerini, ihtiyaç ve arzularını tanımasına fırsat bulmasını sağlamalı. Çocuk başarılı veya başarısız olması halinde sevgi ile sarılmaya devam edilmeli ona karşı davranış sert ceza uygulanmamalıdır. Eğer çocuğa karşı problem oluşturacak şekilde cezalar uygulanırsa sevgi göstermemek gibi, aile farkında olmadan çocuğu çok ağır cezalandırmış olur. Çocuk da sevgi alabilmek için adamına göre muamele yapmayı öğrenir. Büyüdüğünde sürekli başarılı olmak, öteki insanların takdirini almak için koşturur.
Annenin sevgisini kesmesi, küsmesi, konuşmaması, çocukta sürekli bir değersizlik hissi oluşturur. Bu çocuk aileyi memnun etmek için birçok kimlik geliştirir, bunlara sahte kendilik de denir. Her gördüğü kişiyi memnun etmek için, sevgi alabilmek için kılıktan kılığa girer. Aldığı koşullu sevginin devamı olarak da tüm insanlardan koşullu sevgi alır. Sürekli maske taktıkları için hayat onları çok yorar ve sürekli yorgundurlar, iş yapmasalar bile yorgun olduklarını ifade ederler.
Yorum Gönder