----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Şedidu’l-Batş – Elimu’l-Ahz İsimleri
و الشديد البطش – الأليم الأخذ به
Her iki sıfatta Kur’an’da şöyle geçmektedir:
“Doğrusu, Rabb’inin zorlu yakalayışı’ şiddetlidir.” Buruc, 12
“Gerçekten O’nun yakalaması pek acıklı, pek şiddetlidir.” Hud, 102
Batş, hızlı, sert ve şiddetle yakalama demektir. Bu anlam Kur’an’da şöyle ifade edilir:
“Büyük bir şiddetle yakalayacağımız gün, elbette biz intikam alacağız.” Duhan, 16.
Hasan ve İkrime bu âyeti tefsir ederken, bu yakalamanın kıyamet günü gerçekleşeceğini söylemektedirler. İbn Abbas ve İbn Mes’ûd ise, bunun Bedir günü gerçekleştiğini söylerler. Bu görüşlerini âyetin hemen akabinde gelen “İntikam alacağız” cümlesine dayandırırlar. Elîmu’l-ahz (acı yakalama) böyledir. Hz. Peygamber bir hadislerinde: “Allah zalime süre tanır. Öyle ki, onu yakaladığında bir daha bırakmaz” buyurur. Buhâri, 4686; Müslim, 2583. ve şu âyeti okur: “Allah, kasabaların zalim halkını yakalayınca, böyle yakalar; Gerçekten O’nun yakalayı vermesi pek acıklı, pek şiddetlidir. ” Hud, 102
Yani Allah’ın yakalaması pek acıklı ve cezalandırması pek şiddetlidir. Yüce Allah, Hud (a.s.)’ın diliyle kendisini “âhiz” (yakalayan, tutan) olarak nitelemiş ve şöyle buyurmuştur: “Ben gerçekten, benim de Rabb’im, sizin de Rabb’iniz olan Allah’a tevekkül ettim.
O’nun, alnından yakalayıp denetlemediği hiçbir canlı yoktur. “Hud, 56. Âhiz”, yakalama ve tutma anlamına da gelen “ahaze” kök fiilinden türetilmiş ism-i faildir. Bu isim, Allah’ın güç ve kuvvetinden kaynaklanan fiili sıfatlar arasında yer alır. Allah her varlığı her yönden yakalama gücüne sahiptir. Zira “O’nun, alnından yakalayıp denetlemediği hiçbir canlı yoktur.” Hud: 56. Yani her şey Allah’ın mülkünde ve kabzasındadır. Bir başka âyette Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Hani Rabb’in, Ademoğullarının sırtlarından zürriyetlerini almış ve onları kendi nefislerine karşı şahitler kılmıştı…” A’raf: 172 Yani Allah, insanoğlunu yoktan var etti ve onları kendi mülkü ve kat zasına aldı.
Tevbe suresinde “Sadakalar da alır.” Tevbe: 104 ayetinde geçen “ye’hüzü” (alır) fili, mülkünde ve kabzasında böyle şeylerin gerçekleşmesi nedeniyle verilenleri hoşnutluk ve rzasıyla kabul etmek anlamındadır.
“Allah, kasabaların zalim halkını yakalayınca, böyle yakalar; Gerçekten O’nun yakalayıvermesi pek acıklı, pek şiddetlidir.” Hud: 102. âyetinde geçen “ahz” sözcüğü ise, intikam ve cezalandırmayı ifade etmektedir. Hz. Peygamber’in bu ayeti açıklayan hadisini konunun başında belirtmiştik. Diğer âyetlerde geçen “ahz” sözcüklerini de buna göre kıyas et. Bu örnekler oldukça çoktur. Kurtubi 1/492
Kaynak: Allah'ın Güzel İsimleri, Emaül Hüsna Karınca yayınları
Yorum Gönder